Klar for alt på tur!

Når ein er på tur, kan alt mogleg skje. Mennesker kan skade seg, og ein må rekne med å berge seg sjølv den første tida. Då er det viktig å kunne noko om førstehjelp, og ha med seg riktig utstyr. På Haukåsen hadde klassen ein tur der vi fikk erfare korleis vi kan handtere fleire ulike naudsituasjonar i fjellet. Vi lærte at det er viktig å vere godt førebudd på at noko kan skje, at vi må kunne noko om førstehjelp og korleis ein kan spjelke ein skada fot.

Før ein dreg på tur, er det fleire ting ein kan førebu seg på. For det første må ein skjekke verforhalda, slik at ein veit kva ein har i vente. Vidare kan ein skjekke kartover kvar det er dekning, eller ikkje dekning. Då veit ein kvar ein kan gå for å ringe etter hjelp om ulykka skulle vere ute, eller om ein må klare seg sjølv over store områdar. I sekken skal det ligge eit førstehjelpskrin som ein kjenner god til, og veit korleis ein skal ta i bruk. Vidare er det positivt jo meir ein kan om å hjelpe andre om dei skulle skade seg eller bli sjuke.

Det er fleire områdar ein burde kjenne til innan førstehjelp. Nokre av dei er frostskadar, brannskadar, hovud- og nakkeskadar, brot eller skadar, sårbehandling, behandling av person som ikkje er medvit, hjarte-lungeredning, og så bortover. Dess meir ein kan, dess betre. Når ein er rettleiar for ei gruppe på tur, er det fint om ein har kjennskap til særskilte sjukdommar eller skadar oss

gjestane, slik at ein er førebudd dersom noko skulle skje.

Noko av det vi lærte på Haukåsen, var å spjelke ein fot som var skada. Etter å ha vurdert om ein skal reponere, altså sette beinet tilbake i riktig posisjon, eller ikkje, kan en lage ein spjelk for å halde foten stabil. Personen skal ikkje fryse, så ein må ikkje ha stål eller kuldeleiande materiale rett mot foten. Først kan ein starte med klede som ein surrar rundt, så kan ein plassere til dømes skistavar inntill foten for å halde den stabil. Vidare kan ein bruke eit liggeunderlag å surre rundt, og feste det med tråd eller tape. Spjelken skal vere stiv, og halde foten varm.

På tur i naturen må ein frå tid til anna stole på at ein sjølv kan takle det som skulle skje. Difor er det viktig å vere godt førebudd på vanskelege situasjonar, og ha kunnskap om førstehjelp, som til dmes korleis ein kan spjelke eit brote bein.

 Fauske, L og Bruland, Ø. S. (2012). Førstehjelp på tur. Fjell- høyde- og reisemedisin. Fri flyt AS. ISBN: 978-82-93090-05-2.